Tekst:
Kontrast:
Zebranie w muzeum

Grupa Bielszowicka - 60 rocznica powstania

Opublikowano: 5 listopada 2024

„Grupa Bielszowicka – 60. rocznica powstania” to tytuł wystawy, będącej kluczowym elementem projektu przygotowanego przez Muzeum Miejskie im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej, a dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2024. Jego celem jest uczczenie pamięci o lokalnych twórcach nieprofesjonalnych z kręgu amatorskiego ruchu plastycznego, między innymi takich osobowościach twórczych, jak: Władysław Luciński, Jerzy Sewina, Czesław Chodziuk, Jerzy Sekuła, Juliusz Marcisz czy Marek Idziaszek. Wszyscy oni należeli do Grupy Bielszowickiej – nieistniejącego już dzisiaj zespołu plastycznego, będącego jednym z ciekawszych przykładów działalności plastyków-amatorów po II wojnie światowej.

Zespół plastyczny, nazwany w literaturze przedmiotu przez badaczy amatorskiej twórczości plastycznej Grupą Bielszowicką lub Grupą Rudzką, powstał 60 lat temu przy Zakładowym Domu Kultury KWK „Bielszowice”. Przyjmuje się (pomimo rozbieżności w literaturze), iż Grupa rozpoczęła działalność w 1964 roku, co potwierdzają między innymi różnego rodzaju wpisy, informacje w kronice oraz katalogi wystaw jubileuszowych.

Jej założycielami i pierwszymi członkami byli nauczyciele rudzkich szkół oraz pracownicy kopalni „Bielszowice”, a wśród nich: Władysław Luciński, Józef Niemiec, Jerzy Harazim, Jan Janiga, Antoni Adamski i Tadeusz Borecki. Opiekunem zespołu został dyrektor ZDK – Stefan Świtała. Początkowo niewielki krąg pasjonatów sztuk plastycznych szybko znajdował nowych zainteresowanych i grono stopniowo się powiększało. Od samego początku istnienia Grupy Bielszowickiej aż do schyłku jej działalności, czyli połowy lat 90. XX wieku, instruktorem oraz kierownikiem zespołu był Władysław Luciński, którego rola dla dalszego rozwoju amatorskiej działalności plastycznej była nieoceniona. Dzięki jego zdolnościom organizacyjnym, entuzjazmowi i ogromnemu zaangażowaniu zespół bielszowicki stał się jedną z najaktywniejszych grup działających w regionie. Swoją wielką pasję do sztuki starał się przekazywać kolegom i podopiecznym, inspirując ich do tworzenia i uczestnictwa w życiu artystycznym poprzez udział w wystawach i konkursach.

Powstanie Grupy Bielszowickiej nie stanowi jednak narodzin malarstwa nieprofesjonalnego w Rudzie Śląskiej. Jego rodowód związany jest bezpośrednio z latami po I wojnie światowej, kiedy to powstały dwa stowarzyszenia o charakterze artystyczno-patriotycznym: w 1918 roku w Świętochłowicach-Lipinach Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej oraz w 1924 roku w Nowej Wsi (obecnie dzielnica Wirek) Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, które skupiały miłośników sztuk plastycznych z wielu śląskich miejscowości. Z obydwoma stowarzyszeniami związana była postać ich założyciela – Juliusza Marcisza, nestora śląskiej sztuki nieelitarnej.

W bielszowickim zespole, pod skrzydłami Lucińskiego, swoje predyspozycje plastyczne rozwinęło wielu twórców. Szacuje się, że w progi bielszowickiej pracowni wstąpiło ponad 100 twórców. Wśród nich było wiele oryginalnych i wyrazistych osobowości plastycznych, których nazwiska stały się popularne w kraju oraz poza jego granicami. Ich ogromny dorobek twórczy, zlokalizowany w wielu instytucjach muzealnych oraz prywatnych kolekcjach w kraju i poza granicami oraz przypadająca w roku bieżącym 60. rocznica powstania Grupy Bielszowickiej zobligowały organizatorów do przygotowania wystawy prezentującej ich dzieła plastyczne. Na ekspozycji będzie można zobaczyć obrazy sztalugowe, grafiki, rzeźby oraz modele z zapałek autorstwa 20 członków Grupy Bielszowickiej. Dziełom plastycznym towarzyszą biogramy artystów oraz fotografie archiwalne, ukazujące działalność bielszowickiego zespołu.

Wystawa prezentowana będzie w rudzkim muzeum od 16 września do 17 października br.