Eksponat miesiąca

Dziś prezentujemy eksponaty związane z postacią gen. Józefa Hallera i Rudą, jako samodzielnie funkcjonującą w okresie międzywojennym gminą. Generał Józef Haller (1873–1960) zapisał się w polskiej historii poprzez swój udział w działaniach Legionów Polskich. Był dowódcą Armii Polskiej we Francji. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku jako dowódca frontu Północnego. Był jednym z głównych bohaterów uroczystości symbolizujących Zaślubiny Polski z Bałtykiem (10 lutego 1920 roku w Pucku). W okresie międzywojennym był posłem i współorganizatorem Frontu Morges. Był też członkiem rządu RP na emigracji. Zmarł na w Londynie w 1960 roku.

Z uwagi na zbliżający się czas Wielkanocy, eksponatem kwietnia jest grafika autorstwa Franciszka Kurzei, zatytułowana „Połykanie kotów". Praca została wykonana w 1994 roku w technice linorytu i przedstawia stary, zapomniany już zwyczaj związany z palmą wielkanocną, której według tradycji przypisywano niezwykłe właściwości: życiodajne, lecznicze i magiczne. Powszechnym niegdyś zabiegiem po poświęceniu palmy w kościele w Niedzielę Palmową było spożycie jednej bazi (zwanej kotkiem lub kociankiem) z wierzbiny, znajdującej się w palmie, co miało ochronić od bólu gardła czy niestrawności. Miało to uzasadnienie w medycynie ludowej wykorzystującej naturalne właściwości lecznicze roślin (wierzba zawiera salicylany działające profilaktycznie: przeciwzapalnie i przeciwbólowo). Dawniej każdy z domowników musiał się zastosować do nakazu połknięcia kotka i nie mógł się przeciwstawić tej tradycji.

Jerzy Gajewski zalicza się do grona twórców nieprofesjonalnych. Maluje i rzeźbi z wyobraźni, a jego prace powstają przez długi czas. Wraca potem do nich, zmienia i poprawia. Tworzy głównie malarskie kompozycje na płótnie oraz rzeźby, a także płaskorzeźby przytwierdzone do tła, którym jest płyta zdobiona technikami malarskimi i polichromią. Tematyka jego barwnych, pełnych symboliki prac nawiązuje często do sztuki ludowej. Widoczne są w nich zarówno elementy ludowego świata, zwłaszcza sakralne, związane z opowieściami biblijnymi Starego i Nowego Testamentu, mitologiczne, jak i osobiste przemyślenia wynikające z życiowych doświadczeń i otaczającego świata. Często ta przeplatająca się symbolika przedstawiona jest na tle krajobrazu przemysłowego Górnego Śląska - otoczenia najbliższego artyście. Prace malarskie i rzeźbiarskie Jerzego Gajewskiego cechuje sprawny warsztat techniczny i pomysłowość. Dbałość o szczegóły przedstawianej tematyki, brak proporcji prezentowanych postaci, kolorystyka, kompozycja, a przede wszystkim zawarta w nich bogata symbolika składają się na niepowtarzalną wypowiedź artystyczną.