Obraz „Powstańcy”, autorstwa Juliusza Marcisza (MMRŚL/Et/2170)

Dzieło przedstawia walczących powstańców na tle wiejskiego krajobrazu. W centralnej części kompozycji widoczny jest samochód pancerny „Korfanty”, jadący obrośniętą drzewami drogą, w oddali widać las. Scena rozgrywa się pomiędzy zabudowaniami o białych elewacjach i czerwonych dachach. Błękitne czyste niebo rozpościera się ponad horyzontem dzielącym kompozycję w połowie wysokości. Grupa powstańców zgromadzona jest w prawej części sceny, ich pewna postawa sugeruje pozycję zwycięską w przeciwieństwie do zaskoczonych, uciekających Niemców.  Jeden z żołnierzy próbuje bronić się kierując broń w stronę przeciwników, lecz większość z nich ucieka lub poddaje się unosząc ręce do góry. Na łące oraz na drodze  widoczne są już ofiary po stronie oddziałów niemieckich. Obraz utrzymany jest w czystych, jasnych barwach. Paleta nie jest zróżnicowana. Postaci ukazano w sposób schematyczny, całość namalowana stosunkowo płasko, metodą alla prima. Juliusz Marcisz – nestor rudzkiej plastyki nieprofesjonalnej, urodził się w Bielszowicach – dzielnicy Rudy Śląskiej, założyciel wspólnie z Wincentym Wałachem stowarzyszenia miłośników amatorskiej twórczości plastycznej, pod nazwą Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej z siedzibą w Lipinach, którego program nawiązywał  do założeń stowarzyszenia Eleusis, a działające w latach 1918-1922. W 1924 roku powołali oni Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Nowej Wsi. Juliusz Marcisz należał do „Sokoła”, a w 1999 roku wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, służył w Armii Wielkopolskiej, walczył w III powstaniu śląskim, brał udział w kampanii wrześniowej. Specjalizował się w malarstwie realistycznym, przedstawiał głównie sceny rodzajowe o treści historycznej, zwłaszcza z okresu powstań śląskich.