Tekst:
Kontrast:
Zebranie w muzeum

Galanda

Opublikowano: 26 czerwca 2024

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów odświętnego stroju rozbarskiego panny jest galanda, noszona przede wszystkim podczas różnych uroczystości kościelnych oraz rodzinnych.

Tradycyjna galanda była wykonywana na metalowej obręczy, obszytej od wewnątrz wstążką z mory, w kształcie szerokiego wieńca ze sztucznych kwiatów, listków, owoców i różnego rodzaju drobnych świecidełek oraz zwisających koralikowych ozdób – śpików. Pod galandę wiązano odpowiednio upięte warkocze – okręckę. Na czoło zakładano szeroką wstążkę, sięgającą od ucha do ucha – urbinek. Z boku głowy dodatkowo mocowano, wykonane z harmonijkowo ułożonych wstążek – klapy. Z tyłu przypinano wionuszek w formie małego wianka, zasłaniającego schodzące się dwa końce galandy. Poniżej wionuszka, za pomocą malutkich lusterek – żdżadełek, bądź broszki – szpangi, przypinano kokardę, spod której zwisały dwa długie końce wstążki – szlajfy. Wstążki ozdabiające galandę były malowane ręcznie lub haftowane w motywy kwiatowe. 
Galanda, znajdująca się w zbiorach Działu Etnografii, pozyskana została w formie daru. Wykonana jest ze srebrnych drucików, różnokolorowych szklanych i perłowych koralików, drewnianych grzybków i gruszek, piórek i sztucznych kwiatków. W ostatnim czasie została poddana konserwacji.